مقابله با ترس از تنها خوابیدن در کودکان
از تجربیات یک پدر در رابطه با مقابله با ترس از تنها خوابیدن پسرش:
به خوبی به یاد دارم که از شب تنها خوابیدن در خانه مادربزرگم وحشت داشتم. در طول روز آنجا برایم عالی ترین نقطه روی کره زمین بود و حتی برایم بهتر از سرزمین عجایب بود.با این حال وقتی خورشید شروع به غروب می کرد دیگر نمی توانستم آنجا را تحمل کنم. چیزی که نگفتم این بود که آنها در یک مزرعه بزرگ کنار یک روستا زندگی می کردند. جاده های اطراف همیشه ساکت بود و از مزارع و جنگلها صداهای عجیب و غریب می آمد.در واقع همانقدر که دوست داشتم روزها در آنجا باشم، از شب تنها خوابیدن در آنجا متنفر بودم. هنوز هم وقتی برای ملاقاتشان به آنجا می رویم، من همان احساس را دارم.
پسر کوچک ما هم برای تنها خوابیدن در اتاق، مسئله و ترس مشابهی (با لامپ خاموش و روشن) دارد، و وقتی همه خوابند چند بار در نیمه شب بیدار می شود. وقتی از او می پرسیم چه شده است، می گوید ترسیده. به عنوان یک بزرگسال خیلی طبیعیه که از این که وسط شب از خواب بیدار شده اید عصبانی می شوید و به او بگویید، برو بخواب. من به عنوان یک بزرگسال که از تاریکی می ترسیده ابراز همدردی می کنم، چون می دانم او چه احساسی دارد. پس چطور با ترس از تنها خوابیدن کودک مقابله کنیم؟!
در این جا چند راه کار وجود دارد که ما با آنها به پسرمان کمک کردیم:
- ما یک چراغ خواب دیگر اضافه کردیم و آن را در سالن کنار درب اتاق خواب او نصب کردیم و متوجه شدیم که وقتی احساس می کند نور از سالن به اتاقش می تابد او سریعتر به خواب می رود. فقط این جاده ی زرد رنگ را تا یک نقطه ی امن ممتد کنید ( مثلا تا اتاق مامان و بابا).
- ما برای مقابله با ترس از تنها خوابیدن پسرمان یکی از چراغ خوابها را با لامپی که رنگ نورش تغییر می کند عوض کردیم. هر کدام از رنگ ها ویژگی های خاص خود را دارند مثلا قرمز های ملایم برای ایجاد آرامش در شب کمک می کنند و البته این لامپ ها در طول روز به یک اسباب بازی عالی تبدیل می شوند. پسر ما عاشق برگزار کردن مهمانی های رقص است. از وقتی این لامپ ها را نصب کرده ایم او از آنها به عنوان رقص نور استفاده می کند و هر روز در اتاقش مهمانی برگزار می کند.
- ما درب کمد او را باز گذاشتیم به جای آن که آن را ببندیم. به خوبی به یاد دارم که در کودکی وقتی شب ها برای خواب می رفتم دائم به درب کمد نگاه می کردم و امیدوار بودم چیزی از آن بیرون نیاید و این یکی از دلایل ترس از تنها خوابیدن من بود. با باز گذاشتن درب کمد دیگر چیزی برای نگرانی وجود ندارد و او به راحتی می تواند داخل کمد را ببیند و مطمئن شود که چیزی داخل آن وجود ندارد.
- اجازه دهید برای خود یک چراغ قوه ی ویژه تهیه کند و کنار تختش نگه دارد. در ابتدا شاید متوجه شوید که باطری های چراغ قوه خیلی زود تمام می شوند، این طبیعی است چون فرزندتان دوست دارد دائم با آن بازی کند اما نگران نباشید، چون این کمتر از یک هفته طول خواهد کشید. چراغ قوه شمشیر نورانی آنها می شود در مقابل ترس از تنها خوابیدن چون هر وقت بترسند می توانند آن را روشن کنند و مرد وحشتناک تخیلشان را بکشند.
- با هم دعا کنید. قبل از این که به خواب برود با هم دعا کنید و به او بگویید که خدا همیشه مراقب او است. (من برای کمک به پسرمان در مورد تنها خوابیدن به او گفته ام که دعایی که می کنیم مثل حباب نامرئی است که ما را در بر می گیرد و از ما مراقبت می کند.)
- کمی صدای ملایم را اضافه کنید. همه بچه ها اباب بازیهایی دارند که صدا یا موزیک ملایمی را پخش می کند، یکی از آنها را روشن کنید، این کمک می کند کودک سریعتر به آرامش برسد و دوره های طولانی تری بخوابد. در واقع این صداها، صداهای غیر منتظره ای مثل آژیر یا دزدگیر ماشین های بیرون، بوق ماشین آتش نشانی، صدای رعد و برق و… را پنهان میکنند. (خودم هنوز دوست دارم با یک فن در کنار تختم بخوابم.)
- شب ها کمی وقت بیشتری با کودک بگذرانید. کنارشان دراز بکشید، به حرف هایشان گوش کنید و… این کارها به کاهش استرس و فشار ناشی از تنها خوابیدن کودک کمک می کند. (من و همسرم متوجه شدیم وقتی زمان بیشتری را قبل از خواب با پسرمان می گذرانیم او زودتر به خواب می رود.)
- در زمان قبل از خواب فقط راجع به چیزهای خوشایند صحبت کنید. مثلا راجع به یک سفر در آینده، اتفاق جالبی که فردا پیش خواهد آمد، اتفاق خنده داری که هفته پیش رخ داده و…. صحبت کنید.
- عکس هایی را در نزدیکی تختش قرار دهید. عکس های خانوادگی، عکس هایی با دوستان خوب، عکس از چیزهایی که دوست دارد هدیه بگیرد و هر آنچه که دیدنش او را خوشحال می کند.
- با او صبور باشید. این شاید سخت است اما باید انجامش داد. اگر شما ناراحت یا عصبانی شوید فقط با بالا بردن ترشح آدرنالین در او تنها خوابیدن را برایش سخت تر می کنید. این یک مرحله است (مثل مرحله ی نگه داشتن مدفوع ) و این نیز بگذرد
به یاد داشته باشید، بسیاری از مسائل و اختلالات کودکان در سن کم قابل درمان هستند و بخشی از آن ها در بزرگسالی غیر قابل درمان. همین الان اقدام کنید.
جهت مشاوره در جهت تشخیص یا درمان اختلالات مربوط به کودکان و آموزش والدگری (فرزندپروری) می توانید در ساعت های اداری با شماره تلفن ۰۹۱۹۷۹۰۳۱۲۷ تماس حاصل فرمائید.
حل رایج ترین مشکلات بازی کودکان
قبلی۴ راه برای ساختن عزت نفس در کودکان
بعدی