با نوسانات خلقی نوجوانان چطور برخورد کنیم؟!
ما والدین چگونه باید با فراز و نشیب های عاطفی و نوسانات خلقی نوجوانان خود برخورد کنیم تا زندگی برای هر دوی ما راحت تر باشد؟
از میان تغییرات دوران نوجوانی، نوسانات خلقی نوجوانان بیشترین ناراحتی را برای والدین ایجاد می کنند. آن ها گاهی یک لحظه غرولند می کنند و غمگین هستند و لحظه بعد نسبتاً منطقی و سرحال. رابطه بین والدین و فرزند که سابقاً نزدیک و عاشقانه بود، گاهی به رابطه متشنج و دور تبدیل می شود. بچه ها در این مرحله از رشد، اغلب با والدین خود اصطکاک پیدا می کنند. به آن ها چپ چپ نگاه می کنند و دائم جواب آن ها را میدهند. انگار این بچه های نوجوان دیگر به تأیید شما نیاز ندارند و ترجیح می دهند کارهای خود را به روش خودشان انجام دهند. حتی هنگامی که کاملاً بدیهی است روش شما روش بهتری است.
دخترها معمولاً احساسات خود را ابراز می کنند. زندگی هر روز مسئله ای خاص خود دارد. و مسائل کوچک خیلی بزرگ و مهم جلوه می کند. پسرها یکی دو سال بعد از دخترها بالغ می شوند. و در ده، دوازده سالگی نوسانات خلقی شدید ندارند. اما در سالهای میانی نوجوانی دچار این حالت های انفجاری می شوند.
اعتقاد عمومی این است که نوسانات خلقی نوجوانان به آن دسته از تغییرات هورمونی که در بدن آنها رخ می دهد بستگی دارد. اما این موضوع، هنوز به درستی روشن نشده است.
البته بعضی از بچه ها به راحتی و بدون درگیری از این مرحله عبور می کنند. اما بسیاری از آن ها نسبت به بدن در حال تغییر و خلق متغیر خود احساساتی متناقض دارند، چنانکه بعضی به یک موضوع آنقدر می خندند که والدینشان از کار آن ها حیرت زده می شوند. حقیقت این است که احتمالاً روش ساده ای برای جلوگیری از نوسانات خلقی نوجوانان وجود ندارد. اما اگر بدانید که این حالت در نوجوانان طبیعی است، راحت تر می توانید آن را تحمل کنید. اطمینان داشته باشید که بیشتر بچه های نوجوان از این مرحله عبور می کنند و دوباره خلق عادی شان به حالت اول باز میگردد.
وقتی فرزندتان دچار نوسانات خلقی است، هرگز کنایه ها، حالت ها و نیشخند های او را به خود نگیرید. والدین نیز در این دوران دچار سردرگمی می شوند و می گویند: «برای بچه ما که تا دیروز با محبت و نازنین و شاد بود، چه اتفاقی افتاده است. این بچه مثل ابر بهار شده است، یک لحظه اخمو و بد اخلاق است و لحظه بعد، شاد. من نمی دانم با او چه کنم.»
اگر نسبت به نوسانات خلقی فرزندتان صبور باشید، بهتر می توانید راههای ارتباط کلامی را با او باز نگه دارید. اما اگر اعتماد به نفستان بسته به نظری است که فرزندتان نسبت به شما دارد، احتمالاً دچار ناامیدی خواهید شد. زیرا بعضی از روزها علاقه زیادی به شما نشان نخواهد داد. به هر حال باید در این موقعیت نقش فعال خود را در زندگی فرزندتان حفظ کنید. حالا وقت خالی کردن میدان نیست.
ممکن است فرزندتان برای مدت کوتاهی بد خلق باشد و تمایلی به همکاری با شما نشان ندهد. اما شما باید در زندگی او حضور دائم داشته باشید. برایش چارچوب و حد و حدود تعیین کنید و او را مورد حمایت قرار دهید.
وقتی با نوسانات خلقی نوجوانان روبرو هستید، نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- نوسانات خلقی آن ها را به خود نگیرید. اگر از رفتار آن ها دچار سردرگمی می شوید، به خاطر داشته باشید بچه ها بیش از آنچه حاضرند به زبان بیاورند، از تغییرات جسمی و عاطفی خود دچار سردرگمی شده اند. آن ها می دانند که از علاقه بی پایان شما برخورداند. پس با احساس امنیت به شما حمله می کنند و با این کار به صورت غیرمستقیم امنیتی را که به آن ها می دهید، تحسین می کنند.
- ابتدا صبر کنید تا آرامش برقرار شود. سپس وقتی احساس کردید که فرزندتان آمادگی دارد، سعی کنید دوباره با او ارتباط برقرار کنید. شاید بهتر باشد که سر صحبت را با موضوعی خنثی باز کنید و سپس به تدریج به مسائل مربوط به ناراحتی اخیر او بپردازید. شاید وقتی این ابر تیره از بالای سرتان رد شد، شما و فرزندتان بتوانید با هم لحظاتی گرم را تجربه کنید. لحظه هایی که هر دوی شما را نسبت به فردایی بهتر امیدوار می سازد.
- در هنگام رو به رویی با نوسانات خلقی نوجوانان ،به فرزندتان بگویید: «من با تو اینطور صحبت نمی کنم. لطفاً تو هم با من اینطور صحبت نکن.» گفتن این عبارت که تهدید آمیز نیست، می تواند مفید باشد. البته باید بتوانید بر خود مسلط باشید. اگر نتوانید خودتان را کنترل کنید، و بر سر فرزندتان فریاد بزنید، ارتباط کلامی شما ابتدا به جنگ و جدال تبدیل می شود، و سپس کاملاً قطع می گردد. حتماً به فرزندتان نشان بدهید که علیرغم آنچه آنها احساس می کنند، شما هنوز بر خود و بر اوضاع مسلط هستید و حتی اگر در درون آرام نیستید، آرامش ظاهری خود را حفظ کنید.
- برای نوجوان سردرگم هیچ چیز ارزشمندتر از پذیرش بی قید و شرط والدین که هنوز مهم ترین افراد زندگی آن ها هستند، نیست. برای آن ها وقت صرف کنید و بدین ترتیب نشان بدهید که آن ها را قبول دارید. اگر با بزرگواری به آن ها پیشنهاد کنید که با هم کاری را انجام بدهید که بیشتر مطابق میل شماست یا مطابق میل فرزندتان، لطفی در حال آن ها نکرده اید، بلکه آن ها احساس می کنند که در حق شما لطف می کنند. این فکر را از ذهن خود بیرون کنید که شما می توانید فعالیت هایی را که فرزندانتان باید از آن لذت ببرند، انتخاب کنید. در عوض کمی وقت صرف کنید تا کارهای مورد علاقه آن ها را پیدا کنید. و همان کارها را انجام بدهید. اگر برنامه تلویزیونی مورد علاقه آن ها فیلمی است که از نظر شما هیچ ارزشی ندارد، در سکوت آن را تماشا کنید. شما از این طریق این پیام را منتقل می کنید که آن ها را قبول دارید و اگر بخواهند با شما صحبت کنند کنارشان هستید. به نوجوان خود اطمینان بدهید که حالت خلقی اش با گذر زمان برطرف خواهد شد. هرچند این حالت ممکن است دوباره تکرار شود. نوسانات خلقی نوجوانان با گذر زمان کاهش می یابد و بچه ها می توانند روش های بهتری را برای رویارویی با آن ها بیاموزند. از جمله می توانند به رژیم غذایی خود توجه کنند، ورزش کنند، نفس عمیق بکشند، یا به روش های دیگر خود را آرام کنند.
- به دخترانتان بیاموزید به تغییرات خلقی خود در طول دوره ماهانه شان توجه کنند تا بتوانند الگوی ماهانه خود را بشناسند و آن را درک کنند.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه فرزندپروری نوجوانان اینجا کلیک کنید.
به یاد داشته باشید، بسیاری از مسائل و اختلالات کودکان در سن کم قابل درمان هستند و بخشی از آن ها در بزرگسالی غیر قابل درمان. همین الان اقدام کنید.
جهت مشاوره در جهت تشخیص یا درمان اختلالات مربوط به کودکان و آموزش والدگری (فرزندپروری) می توانید در ساعت های اداری با شماره تلفن ۰۹۱۹۷۹۰۳۱۲۷ تماس حاصل فرمائید.
اطلاعات در مورد عملکرد مغز نوجوان چطور به والدین کمک می کند؟
قبلیچگونه در بزرگ کردن بچه ها بعد از طلاق همکاری کنید
بعدی